ඔබ හට වයිරව රවුලා කුඩ කොඩි ඈ ගුවන ලමින් - මහිමෙට තද තෙද පවුලේ පෙන්නා ඉඳිතෙයි කී දැන්

"රවුලා මැරී, රම් රජ." - සිදත  

කවුද මේ රවුලා? 

වෙන කව්රුවත් නෙවෙයි, මේ දවස්වල අතිශයින් කතා බහට ලක් වන 'රාවණා' තමා රවුලා කියා සිදත් සඟරා කතු හැඳින්වූවේ. යම් හීනමානයකින් පීඩා විඳින්නන් රාවණා ගැන නොයෙක් පූර්ණිකාවන් හිතෙන හිතෙන අයුරින් කියන බව පෙනේ. එබැවින් රාවණා පිළිඹඳ ජන සාහිත්‍යයේ සහ රාමායණයේ සඳහන් කරුණු ඇත්තටම මොනවාදැයි යන්න සොයා බැලීම වටනේ යයි අපට සිතුනි.

සියල්ලටම කලින් අප වටහා ගත යුතු වූ සත්‍යයන් කිහිපයක් වෙයි.

01. රාවණා නමින් රජෙක් හෝ ඔහු සතු රාජ්‍යයක් පිළිඹඳ කිසිදු පුරාවිද්‍යාත්මක සාක්ෂියක් ලංකාවෙන් මෙතෙක් හමුවී නොමැත.

02. රාවණා යනු වාල්මිකී නම් බමුණු ලේඛකයකු (බොහෝ අය බමුණු පඬිවරයකු ලෙස හඳුන්වන නමුත් ඔහුගේ ඇති විශේෂ පාණ්ඩිත්‍යයක් මට නොපෙනේ)  ලියූ කථාවක එන චරිතයකි.

03. රාමායණය හා සමාන කථාවක් ජාතක පොතෙහි වේ. එහෙත් ඒ ජාතකයෙහි රාවණා කෙනෙකු නොමැත. (බුදු සරණ පුවත් පතින් මම කියවා ඇත්තෙමි. ජාතකයෙහි නම අමතකය.)

04. තොටගමුවේ සිරි රහල් හිමියන් රාමායණය කියවීම හෝ කියා දීම මිත්‍යා දෘෂ්ටියක් සහ සම්පප්‍රලාපයක් ලෙස හඳුන්වා ඇත.

"නොයෙක්‌ මිස දිටු           ගත්

අයෙක්‌ කව් නළු රස          දත්

පෙර තමතමනු                 ගත්

රාම - සීතා කතා       තෙපලත්" - ගිරා සංදේශය, 108 පද්‍යය

"රාමායණ                      බරත

ඇතුළුව දෙඩුම්             මුවයුත

කීමුත් බස්‌                      නිරත

යුතුව දෙ අඟින් දනුව   නියවත" - කාව්‍යශේකරය

05. රාමායණයෙහි එන රාවණා චරිතය සහ ඔහුගේ නිර්මාණ පමණක් සත්‍ය ලෙස පිළිගෙන අනෙක් සියල්ල අසත්‍ය ලෙස බැහැර කිරීමේ (තමාට උවමනා පරිදි හරවා ගැනීමේ) පදනමක් නැත. [බොහෝ හෙළයන් ගේ මතය මෙය බව පෙනේ.]

රාවණා හෙවත් රවුලා 

වාල්මිකී ගේ රාමායණයේ එන පරිදි රවුලා කව්දැයි මුලින්ම බලමු;

පුලස්ති නම් ඉසිවරයාට දාව නිකශා නම් අසුර මවකගෙන් උපන්නේය. පුලස්ති මහා බ්‍රහ්මයාගේ කල්පිත පුත්‍රයකු බැවින් රාවණා, සුර අසුර දෙපසටම නෑ කම් දක්වයි.

"රාවණා සිය සොහොයුරන් දෙදෙනා සමග උග්‍ර තපසක් පවත්වමින් මහා බ්‍රහ්මයාගේ අවධානය යොමු කරගත්තේය. සියල්ලන් අබිබවා බලය ලබා ගැනීම ඔහුගේ චේතනාව විය. දස හිස් ඇති රාවණා අවුරුදු දහසින් දහසට සිය හිසක් බැගින් කපා හෙළා දස වැනි හිසට ඇත තබත්ම මහා බ්‍රහ්මයා ඔහු වෙත පැමිණියේය. කුමක් නිසා ඔහු පැමිණියේ දැයි විමසූ රාවණාට මහ බඹු මෙසේ කීවේය. 'තොප රෝගයක් බඳුය. රෝගයක් නො සලකා නො හැරිය යුතුය. එබැවින් අවශ්‍ය වරය කුමක් දැයි දන්වනු.' මහබඹු කී වදනට පිළිතුරු දුන් රාවණා, සුරයන් හා අසුරයන් විසින් තමාව පැරදවිය නො හැකි වන ලෙස බලයක් ඉල්ලුවේය. රාවණාගේ ඛේදවාචකය මෙතනින් ආරම්භ වුනු බව පළ වෙයි. එනම් එතරම් දුරට කල්පනා නොකිරීමේ හේතුවෙන් ඔහු මනුෂ්‍යයන් ද බලවත් පිරිසක් බව නොසිතුවේය. දුර දක්නා මහබඹු හනික වරය දුන්නේය. අනතුරුව විෂ්ණුට මනුෂ්‍ය වේශය ගන්වා ඔහු ලවා රාවණා පරාජය කරවන ලදී."

                   - උපුටනය 'මධුර ජවනිකා' - දයානන්ද ගුණවර්ධන

වර ලැබීමෙන් පසු රාවණා, කුවේර හෙවත් වෙසමුණි පලවා හැර ලංකාව අත්කරගත් බවද කියවේ. ඒ අනුව රාවණා සැබෑවටම ලක් වැසියෙක්ද යනු පවා සැකයෙකි.

ඉන් පසුව හේ යක්ෂයන් ගේ බලය මුදුන් පෙත්තටම නැංවූයේය. සුරයන්ට නොයෙක් කරදර පැමිණවීය. ඒ දරා ගත නොහී විෂ්ණු, රාම ලෙස දශරථ රජුගේ බිරියක වන කෞශල්‍යාවගේ  කුස පිළිසිඳ ගත්තේය.

අයෝධ්‍යාවෙහි ඔටුන්න හිමි කුමරු ලෙස වැඩුණු රාමට දශරථ රජුගේ තවත් බිසවක වූ කෛකේයි ගේ දුෂ්ට ක්‍රියාවක් නිසා ඔටුන්න හැරපියා වනගත වන්නට සිදුවිය. ඔහු ගේ බිරිය සීතා ද අඩ සොයුරු ලක්ෂ්මණ ද ඔහු සමග ගියහ.

මොවුහු දණ්ඩක ආරණ්‍යයේ විසූහ. එහිදී ලක්ෂ්මන කුමරු දුටු රාවණ ගේ සොයුරිය සුපර්ණකා ට ඔහු පාවා ගන්නට සිත් විය. විවාහ යෝජනා කළ තැන කිපුණු ලක්ෂ්මන යෝජනාව පිලිගන්නවා වෙනුවට ඇයගේ කන්, නාසා කපා දැමීය. මේ අවනඩුව රාවණා ට කී කල්හි ඔහු පැමිණ රාමගේ බිරිය සීතා පැහැර ගත්තේය.

මේ ලිපියට මාතෘකා වූ කවි දෙපදය ද මා සොයා ගත්තේ 'මධුර ජවනිකා' පිටපතෙනි. ඒ රාවණා කථාව නමින් හඳුන්වා ඇති වී. ඩී. ද ලැනරෝල් මහතාගේ පද්‍ය පන්තියකි. (පද්‍ය 15කින් සමන්විතය.) 

සඟවන්නේ නැතුව එවග මලනු ව මහ රාම                කුමරු 

මම යන්නේ මල් බෑයෙනි සිරිලක බලනට               විසිතුරු 

සමගින් ඒ විභීෂණ ද හනුමන්තා සමග                     සොඳුරු 

ඇවිදින් ලංකාව තුළට සිත විලසින් ඉතා                    රුසිරු

යනවර රාවණ රකුසා විස්මව එළියට                        බැසලා

වානර කොල්ලන් යන රඟ බලා නුවන් යුග               හැරලා

චාමර කොඩි කුඩ සේසත් විජිනිපත් ද ගෙන               අල්ලා

කේසර සිහ රජෙක් විලස උන්නයි පායට                  නැගිලා

                                   - රාවණා කථාව - වී. ඩී. ද ලැනරෝල්

ඉහත පද්‍ය යන් ගෙන් කියැවෙන්නේ රාවණ සමග සටනට රාම ලක්දිවට පැමිණි අයුරුත් රාවණ දැක්වූ ප්‍රතිචාරයත් වේ. ඉදින් රාම, රාවණ සමග යුධ කොට ඔහු මරා අශෝක වනයේ සඟවා සිටි සීතා කුමරිය බේරා ගත්තේය. 

රාවණා සිටියේ ද? නොසිටියේ ද?

මෙයට නිශ්චිත පිළිතුරක් දිය නොහැකි නමුත් මෙහිදී පක්ෂග්‍රාහී නොවී වඩා විවෘත මනසකින් බැලිය යුතු බව පෙනේ. පුරා විද්‍යාත්මක ශාක්ෂි නොතිබීමෙන්ම යමක් සිදු නොවූ බව අපට පැහැදිලිවම කිව නොහැක.

*රාම රාවණා යුද්ධය බුද්ධ වර්ෂයට පෙර 1844 දී සිදුවූ බව රාජාවලිය පවසයි. 

*රාවණා වෘතාන්තය සම්බන්ධවන ස්ථාන නාම මෙන්ම රාවණා නමින් නම් කල නොයෙකුත් ස්ථාන ද ලංකාව පුරා දැකිය හැක.

- නුවරඑළි දිස්ත්‍රික්කයේ රාවණාගොඩ, සීතා කෝවිල, සීතා එලිය / බදුලු දිස්ත්‍රික්කයේ රාවණා ඇල්ල, රාවණ ගුහාව / රත්නපුර දිස්ත්‍රික්කයේ රාවණා කන්ද, සීතා ඇල්ල, සීතාගල, සීතාවක / ගිනිකොනදිග වෙරළේ මහා රාවණා සහ කුඩා රාවණා කොටු / මහනුවර දිස්ත්‍රික්කයේ උඩුරාවණ, යටිරාවණ, රාවණාතොට යනාදී ස්ථාන  

*රාවණ රජු ගේ බස තෙලගු බවත්, කුමාරතන්ත්‍ර, අර්ක ප්‍රකාශ, නාඩි ප්‍රකාශ, උඩිස්තන්ත්‍ර, ශිවතාණ්ඩව ස්තෝත්‍ර යන ග්‍රන්ථ ඔහු විසින් රචිත බවත් සුළු රාජාවලිය දක්වයි.

*රාවණ ඇල් නමින් වී වර්ගයක් ද ලංකාවේ පැරණි වී වර්ග අතර වේ.

*රාවණ සොයුරු විභීෂණ කැලණියේ වන්දනාවට පාත්‍ර වීම.

*රාම රාවණ කථාව බොහෝ ආසියාතික රටවල ප්‍රචලිත වීම සහ ඒ රටවල (ලංකාවේ හැර) ජන රංගයක් ලෙස මේ කතාව බොහෝ විට ඉදිරිපත් වීම.

(ඉහත තොරතුරු නැවතත් මධුර ජවනිකා පිටපතෙනි.
රාවණ ගේ කේන්ද්‍රය ද එහි දැක්වෙයි. වැලිපටන්විල ශ්‍රී දීපංකර හිමි සංස්කරණය කල මයුර සංදේශයෙන් උපුටා ගෙන ඇත.)

රවණා ගේ කේන්ද්‍රය

කොහොමින් කොහොම හෝ රාවණා වෘතාන්තය රසවත් කතාන්තරයක් බව අප සැම අවිවාදයෙන් පිළිගත යුතුය. ජෝන් ද සිල්වා ශූරීන් කළ 'රාමායණය' නුර්තිය මනරම් ගී රැසකින් යුක්තය.

*සවන්දී පෙර රාම චරිතේ අසව් 

*බන්දා මා දේ දෝ පියානෝ 

*ශ්‍රියා මන මත් වී 

*පත්මේකි පේන මූණා 

*පායන මේ බැද්දෙ තාරපති 

*සීතා මා සිරියා 

රාවණා පිස්සුවක් හදාගෙන කල්පිත ලොවක ජීවත් වෙමින් වාද විවාද වල පැටලී ලේ රත් කර ගන්නවා ද, රාවණා වෘතාන්තය ඇසුරින් නිමවුණු කව් නළු රස ඇසුරේ තුටු වනවා ද යන්න ඒ ඒ අයට  අයත් කාර්යයෙකි. 

කාව්‍ය ශාශ්ත්‍ර විනෝදේන - කාලෝ ගච්ඡති ධීමතාං 

ව්‍යසනේනච මුර්ඛානං - නිද්‍රයා කලහේනවඃ  

රාම විසින් බේරාගත් සීතාට කුමක් වීදැයි මීළඟ ලිපියෙන් විමසමු.