ලස්සන සවසක මේ වාගේ - පොත් ගැන වැගිරෙන රස ඕගේ

කොළඹ ළමා පොත් සංගමයේ තේමා ගීයේ මුල් පද දෙකයි, ඔය ඉහළින් තියෙන්නේ. මට මේ ගීය සිහිවුනේ ඊයෙ සවස (21/09/2012) මා පොත් සමග ගත කළ සුන්දර සැඳෑව නිසයි. ඒ වෙන කොහේ වත් නොවෙයි, මේ දිනවල කොළඹ පැවැත්වෙන ජාත්‍යන්තර පොත් ප්‍රදර්ශනයේ දී.

මෙවර යම් විශේෂත්වයන් ප්‍රදර්ශනය තුළ මම අත් දුටුවා. එකක් තමා රාත්‍රී නවය වන තුරු ප්‍රදර්ශනය පැවැත්වීම. තව විශේෂත්වයක් තමයි වට්ටම් ලබා දීමේ  ආකාරය. වෙන වතාවල එක් එක් ප්‍රකාශකයන් තමන්ට රිසි පරිදි වට්ටම් ලබා දුන්නත් මෙවර සෑම ප්‍රකාශකයෙකුම ලබා දෙන්නේ 20%ක වට්ටමක් පමණයි. ඒ වගේම ඒ වට්ටම ස්වීය ප්‍රකාශන වලට පමණක් අදාළ වන්නේ නැහැ. ඕනෑම පොතකට ලැබෙනවා. එක් අතකින් එය හොඳයි. නැත්නම් වඩා හොඳ වට්ටමක් ලබා ගැනීමට අදාළ ප්‍රකාශකයාගේ වෙළඳ කුටියම සොයා යන්නට පාඨකයාට සිදුවෙනවා. මෙවර අතට අහුවෙන තැනකදී පොත ගන්න පුළුවන්. එක අතකට කාලය ඉතිරිකෙරෙන අතර යම් පමණකට තද බදයද අඩුවෙනවා.

වඩාත්ම වැදගත් විශේෂත්වය තමා, "ගුරු ගෙදර". 

සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක ශාලාව අසල කටුමැටි බිත්තියෙන් යුතු පොල්, අතු වහල ඇති අපේ ගමේ පරණ ගුරු ගෙදර. 

මම යනකොට ලියන මහත්තුරු (ලේඛක) ගුරු ගෙදර ලනු ඇඳ උඩ වාඩිවෙලා බර කතාවක්. කතාව පරිවර්තන සාහිත්‍යය ගැන. ගාමිණී සුමනසේකර මහත්තැන් තමා සභාව මෙහෙයෙව්වේ. සභාවේ හිටි ලියන මහත්තැන් ගෙන්; ටෙනිසන් පෙරේරා මහත්තයවයි, ගාමිණී වියන්ගොඩ මහත්තයවයි, චන්දන මෙන්ඩිස් මහත්තයවයි මා හඳුන ගත්ත. අනෙක් අය නං හැඳින්නෙ නැහැ. ඒ වෙලාවේ සාකච්ඡාවට බඳුන් වෙමින් තිබුණේ, පරිවර්තකයකු පරිවර්තනයක් කිරීමේදී අපේ සංස්කෘතියට ගැලපෙන අයුරින් මුල් කෘතිය වෙනස් කළ යුතුද යන වග. 

ටෙනිසන් පෙරේරා මහත්මා පෙන්වා දුන්නා, මේ දිනවල හතු පිපෙන්නාක් මෙන් බිහි වන පරිවර්තන මුල් කෘතියට සාධාරණයක් ඉටු නොකරන වග. වෙනත් පරිවර්තකයකු විසින් පරිවර්තනය කරන ලද කෘතියක් බලාගෙන වචන කිහිපයක් වෙනස් කර තමන්ගේ නමින් පළ කරන පරිවර්තකයන්ද සිටින බව එතුමන් පැවසුවා. එසේම මුල් කෘතියේ අදහස් වෙනස් කර, එහි ඇති ප්‍රස්තා පිරුළු, රූඩි ආදිය අත් හරිමින්, විටෙක පරිවර්තනය කිරීමට අපහසු යයි සිතන පදාස පවා අතහරිමින් සමහරුන් පරිවර්තන කාර්යයේ යෙදෙන බවද, මෙය මුල් කෘතියට පමණක් නොව පාඨකයාට ද කරන අසාධාරණයක් බව ද එතුමන් ප්‍රකාශ කළා. 

ඉන් පසුව කතා කලේ ගාමිණී වියන්ගොඩ මහත්මායි. එතුමන්ගේ අදහස වුනේ පරිවර්තකයකුට මුල් කෘතිය වෙනස් කිරීමට කිසිඳු අයිතියක් නොමැති බවයි. අපේ සමාජයට නුහුරු යම් වචනයක් මුල් කෘතියේ ඇත් නම් එය මග හරිනවා වෙනුවට පරිවර්තකයා කළ යුත්තේ ඒ වචනය හඳුන්වා දීම බව වියන්ගොඩ මහතා පැවසුවා. එහිදී අලුත් වචනයේ අර්ථය කෘතිය ගලා යාම තුළම පාඨකයාට වැටහෙන්නේ නම් එය වෙසෙසින් පැහැදිලි කළ යුතු නැති බවද  එසේ නොවේ නම් පමණක් පාද සටහනක් මගින් එය පැහැදිලි කරීම සිය ක්‍රමය බවද කී වියන්ගොඩ මහතා පරිවර්තනයට කෘතියක් තෝරා ගැනීමේදී බොහෝ දෙනා නොවැදගත් කාරනා වලට මුල් තැන දෙන බවද ප්‍රකාශ කළා. එනම් අදාළ කෘතිය ජනප්‍රිය වේද යන වග, එය පරිවර්තනයෙන් වැඩි මුදලක් සෙවීමට ඇති හැකියාව, කෘතිය විශාල නම් එය පරිවර්තනය නොකර සිටීම වැනි කරුණු මත යම් කෘතියක් පරිවර්තනය කිරීමෙහි හෝ නොකිරීමෙහි යෙදීම ඔහු පිළිකෙව් කළා. යම් කෘතියක් කියවූ විට එය සිය හදට වැදෙයි නම් පරිවර්තනයට එයම හේතු විය යුතු බව ඔහුගේ අදහසයි. පරිවර්තකයාට මුල් කෘතියෙන් යම් වෙනසක් සහිතව පරිවර්තනය කිරීමට සිදුවන අවස්ථා ද ඇති බව සදහන් කල එතුමන් ඒ සඳහා හොඳ උදා හරණයක් දුන්නා. එක්තරා කෘතියක මෙවැනි වාක්‍යයක් තිබෙනවා. "දැන් ඔබ මේ පොතේ 33 වන පිටුව කියවා අවසානයි." පරිවර්තනයේදී එම වැකිය යෙදෙන්නේ 45 වන පිටුවේදී නම් කිසි පැකිලීමක් නැතිව පරිවර්තකයා එය වෙනස් කළ යුතු බව කී වියන්ගොඩ මහතා එයින් මුල් කෘතියට කිසිදු හානියක් නොවන බව ද, එසේ නොකළ හොත් එම වැකිය අර්ථ විරහිත වන බවද පැවසුවා.   

සාකච්ඡාව නම් දිගින් දිගටම පැවැත්වුනා. ඒත් කාල වේලාව පිළිඹඳ ප්‍රශ්නයක් නිසා මට එතනින් පිට වීමට සිදුවුනා. ප්‍රදර්ශන කුටි රැසක් තිබුනත් තෝරාගත් කුටි වලට පමණක් ගියේ කාලය මද කම නිසයි. ඔය අතර සුනෙර ප්‍රකාශකයන් ගේ ප්‍රදර්ශන කුටියේදී කවි මුතු මල් බ්ලොගයේ නිර්මාතෘ අසංක ආසිරි මල්ලිව හමුවුනා. ඒ සහෘද හමුව නිසා පොත් සැන්දෑව තවත් රසවත් වුනා. ඒ කුටියේ සිටි ළමා පරිවර්තන බෙහෙවින් කරන සමරසිංහ ගුණසේකර මහත්මා වත් ඔහු මට හඳුන්වා දුන්නා.  

ඉතින් රාත්‍රිය උදා වෙද්දී අකමැත්තෙන් වුවත් පොත් සැරිය නවතා, නැවත එන බලාපොරොත්තුවෙන් යුතුව නිවෙස බලා යාමට මට සිදුවුනා.

සටහන

ඉහත සඳහන් කළ කතුවරුන් යමෙක් නොහඳුනත් නම්;

ටෙනිසන් පෙරේරා මහතා ලියු කෘති කිහිපයක්

දැති රෝදෙන් උපන් බුදුන් - කෙටි කතා

අසිරිමත් වැඩබිම - කෙටි කතා

නිදහසේ දරුවාගේ උමතු කතාව - කෙටි කතා

දුට්ඨ ගාමිණී නොමල වගයි

සක්වල දඩයම 

මම චක්‍රවර්ති 

ගින්නෙන් නැගෙන දුම්

මජික්කාරයාගේ කතාව

සත්‍යවාදීන්ගේ මරණ මංචකය

කැළණි නදිය ගලා බසී  

භාවාන්තරය (2011 ස්වර්ණ පුස්තක නිර්දේශ)

අබිරහස් ජීවිත තරණය (2012 ස්වර්ණ පුස්තක නිර්දේශ)

ගාමිණී වියන්ගොඩ මහතා විසින් පරිවර්තිත කෘති

කරුමක්කාර කතාවක් - ගාර්සියා මාකේස්

ඊවා ලූනා - ඉසබෙල් අයින්දේ

හිරු බැස ගිය පසු - චිනුවා අචිබේ

කොලරා කාලේ ආලේ - ගාර්සියා මාකේස්

අනුන්ගේ ලේ - සීමොන් ද බෝවා

වෙරෝනිකා මැරෙන්න තීරණේ කරයි - පාවුලෝ කොයියෝ

තැවුල් සිත - ඉසාක් බෂෙවිශ් සිංගර්

යකඩ යුගය - ජේ එම් කොඑට්සි 

කල්කි - ගෝර් විදාල්

රෑ මාතා - කර්ට් වොනෙගට්

ව්‍යවච්ඡේදකයා - ෆෙදෙරිකෝ අන්දහාසි   

විසේකාරී - මාරියෝ වර්ගාස් යෝසා 

සමරසිංහ ගුණසේකර මහතා විසින් පරිවර්තිත කෘති

හියු ලොෆ්ටින් විසින් රචිත 'හිත හොඳ දොස්තර' කතා මාලාවේ සියලුම කෘතීන් 

රෝල් ඩාල් ලියු 'මායාකාරියෝ'

අජාන් බ්‍රහ්මවන්සෝ හිමියන්ගේ දේශනා

ඔහු විසින්ම ලියු කෘති

සිවුර හැර යාම - පර්යේෂණ

මෙන්න අපේ අමුතුසේන 

එහෙම නොවෙයි, මෙහෙම හිතන්න

මේ පොතට නමක් දෙන්න